De visie, dus (nog) geen vaststaand beleid, beschrijft de weg hoe verzekeraars kunnen bijdrage aan de transformatie vanuit de huidige, niet houdbare, lineaire economie naar een duurzame, circulaire economie. En die visie begint, logischerwijs, met inspirerende beelden van de wereld in 2040 en de vraag welke rol verzekeraars nu al kunnen spelen bij de transformatie rondom vijf thema’s.

Van bezit naar gebruik

Het eerste thema is de transitie van bezit naar het gebruik. Als mensen goederen niet willen bezitten, maar alleen willen gebruiken als ze het nodig hebben, dan heeft dat ook grote gevolgen voor verzekeringsproducten. Faciliteren de huidige verzekeringsproducten een dergelijke transitie of vormen ze een blokkade? Als tweede komt de financiële impact aan bod: het kapitaal van verzekeraars wordt ingezet om duurzame transformaties mogelijk te maken om zo positieve impact te creëren.
Volgens Dennis Heijnen, beleidsadviseur bij het Verbond en een van de deelnemers, is de daarop volgende vervolgvraag het meest interessant: “Leidt uitsluitingsbeleid van een bedrijf tot een echte verandering in bedrijven en de maatschappij of wordt het gewoon door een ander gefinancierd? Wat is met andere woorden de real-world impact van het kapitaal van verzekeringsmaatschappijen?”

Nog drie transformaties

Transformatie drie ziet volgens Heijnen op het belang van gezonde en vitale mensen die bovendien op de juiste manier worden gewaardeerd in de maatschappij. “Met als vervolgvraag: hoe kunnen verzekeraars mensen en organisaties nu al stimuleren andere keuzes te maken om zo de kosten van het zorgsysteem drastisch verlagen?”
Een andere transformatie is dat iedereen een bijdrage levert aan het collectief gebruik van data en daardoor schades helpt voorkomen. Met als te beantwoorden vervolgvraag: is het huidige datasysteem gericht op preventie of op herstel van schade? En in hoeverre wordt er samengewerkt? Heijnen: “En last but not least: wet- en regelgeving worden in 2040 al geruime tijd gezien als belangrijk middel om de impact van ieders handelen te bepalen en te vergroten. Om zo het speelveld eerlijk en duurzaam te houden.”
Als we dat weten te bereiken in 2040, dan hebben we het volgens hem heel goed gedaan. “Veel bedrijven ervaren wet- en regelgeving als een grote last. Zowel in tijd, administratie en geld,” legt Heijnen uit. “In hoeverre zijn we in staat een zodanige omslag in het denken te maken zodat we wet- en regelgeving zien als een kans om meer impact te maken?”

Huidige spelregels allesbepalend voor uitkomsten

Na een beschrijving van de inspirerende beelden en prikkelende vragen, krijgt de lezer een kijkje in de huidige spelregels. Want juist die spelregels zijn volgens Heijnen allesbepalend voor de uitkomsten die je krijgt. “Helaas moeten we constateren dat als we met elkaar doorgaan op de ingeslagen weg, we dan voor nog grotere crises komen te staan.” Hij somt op: klimaatopwarming, verlies van biodiversiteit, grondstoftekorten, voedselvraagstukken, ongelijkheid in de wereld, hoge zorgkosten en burnout-cijfers. Dennis: “Het laat zien dat niet alleen Nederland, maar de aarde en wij onszelf als mensen aan het uitputten zijn. De huidige systemen waar we in leven, zijn niet toekomstbestendig.” Een somber beeld zo aan het begin van het jaar. Gelukkig heeft Dennis, samen met de negen andere specialisten, verschillende opties op een rij gezet om het tij te kunnen keren.

Wet- en regelgeving

Om te komen tot duurzame versnelling moet je inventariseren wat er allemaal al gebeurt en op welke fundamenten je verder kunt bouwen. Er zijn al belangrijke ontwikkelingen geweest op het gebied van de inzet van het kapitaal en de producten en diensten van verzekeraars èn de impuls die komt vanuit Europa.
Heijnen licht de laatste eruit: “Een heel belangrijke ontwikkeling die de transformatie een forse impuls gaat geven, is de nieuwe wet- en regelgeving vanuit Europa. Die gaan de regels van het spel fors veranderen.”
Deze gamechanger gaat volgens hem de belangrijkste pijler vormen voor de strategische keuzes voor de verzekeringssector. “Echter,” zo benadrukt hij, “het veranderen van de spelregels van het spel is niet iets dat alleen uit ‘Europa’ of ‘Den Haag’ komt. Juist verzekeraars kunnen met hun verzekeringsproducten en investeringskeuzes een belangrijke stimulerende en sturende rol spelen in de duurzame transformaties.”

De cockpit van verzekeraars

In het Impact Paper wordt ingezoomd op deze zogenaamde ‘cockpit van verzekeraars’. In het paper en in de bijlage staan verschillende manieren beschreven waarmee verzekeringsmaatschappijen met hun kapitaal en producten hun impact kunnen toetsen aan de transformaties.” Dennis noemt er een paar. “Neem het One more round principe: veel verzekeringsproducten zijn gericht op het in stand houden van het bestaande. De klant krijgt de schade vergoed door een zelfde hersteld of nieuw product. Dit one more round principe draagt dus niet echt bij aan transformatie.”
Een ander voorbeeld. Het Gedragsprincipe: met behulp van het gedragsprincipe kun je klanten op basis van data bewust maken van de consequenties van een keuze. En die klant kun je vervolgens met bepaalde voordelen in polisvoorwaarden verleiden tot een duurzamere keuze. Hierdoor worden de risico’s voor de klant en voor de maatschappij kleiner en wordt de negatieve impact beperkt. Een concreet voorbeeld van dit laatste principe kwam naar voren tijdens het Jongeren Innovatie Programma 2021 waarbij uit onderzoek bleek dat mensen kiezen voor gedeeltelijk herstel van een houten vloer als zij zich realiseren hoeveel bomen en CO2-uitstoot zij ervaren.

It’s all about purpose and impact

Een cruciale succesfactor voor het creëren van de meeste impact is samenwerking. Samenwerking binnen een verzekeringsmaatschappij, maar ook met andere bedrijven, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaam schadeherstel. Dat betekent dat je een kapot product niet meer weggooit, maar probeert te repareren. Als de sector in staat is om echt samen te werken en de krachten te bundelen, zijn er drie strategieën behulpzaam, waarin ook de impact principes terugkomen.

1. Stewardship strategie - van risico's naar kansen

Deze eerste strategie is gericht op het creëren van de bewustwording en de mindset dat de sector een belangrijke bijdrage kan leveren aan de duurzame transformaties. Zien verzekeraars voor zichzelf een pro-actieve stewardship rol? En als dat zo is, hoe ziet die rol er dan uit? Het begint bij een intrinsieke wil om echt bij te dragen.

2. Stuwmeer strategie - gezamenlijk leren hoe het anders kan

Er zijn veel veranderingen op komst die vragen om een nieuwe manier van werken in de sector, gebaseerd op ondernemerschap en innovatie. Heijnen: “We hebben een stuwmeer aan nieuwe producten en diensten nodig, zowel aan de producten- als de kapitaalkant. Vanuit het duurzame markttransformatie model gaat het dan om het versterken van een dynamiek, waarin we leren op welke manieren we via het belegde kapitaal en de verzekeringsproducten duurzame ontwikkeling kunnen stimuleren.”

3. Educatieve strategie - doorbreken van polarisatie met feiten

Naast het leren hoe het anders kan (stuwmeerstrategie) zijn er al verzekeringsproducten die volop bijdragen aan het verduurzamen van onze samenleving. Deze producten moeten hun weg vinden in een deels gepolariseerde maatschappij die op slot zit vanwege vaststaande percepties. Juist in een dergelijke situatie is het waardevol als verzekeringsmaatschappijen cliënten meenemen in wat er feitelijk speelt. Door de grote hoeveelheid data goed in te zetten voor educatie van klanten en organisaties (het inzichtprincipe). Dit is de kern van de educatieve strategie.

Deelnemers Impact Program 2021

Duurzaamheid is te belangrijk om op te concurreren

"Om impact te maken, moeten we het echt samen doen,“ concludeert Heijnen. Een samenwerking gebaseerd op een collectieve purpose: een gezamenlijk belang dat groter is dan de individuele organisaties en de individuen in het systeem. Alle deelnemers van het Impact Program 2021 zijn daarom de Impact Coalitie van de Verzekeraars gestart. Een beweging van purpose driven professionals uit de sector die samen vorm willen geven aan de transformatierol van de sector. “Wij zijn ervan overtuigd dat verzekeraars een cruciale rol kunnen spelen in het versnellen van duurzame transformaties en die kansen zien om de impact van de sector op de economie te vergroten. Daarom gaan wij ons inzetten om de drie strategieën vorm te geven."

Doe jij ook mee? Meld je dan vandaag nog aan en maak samen met ons het verschil!

(Tekst: Barbara van der Rest - Fotografie: Ellen Jonges)