“Hebben jullie de koers van de bitcoin een beetje gevolgd? Toen ik vanochtend keek, stond de koers op 14. Nu is het 16. En dan bedoel ik 16.000 dollar.” Dennis de Vries van KPMG viel met die snelle koersstijging behoorlijk met de deur in huis bij de Trendavond 'Aan de slag met blockchain' van het Verbond.
De Vries (foto), die bijna twintig jaar werkzaam was bij ING en daar de eerste blockchain researcher voor de Executive Board werd, was een van de inleiders op de tweede trendavond die het Verbond organiseerde over de blockchain. Dit keer ging het iets minder over wat blockchain is en meer over wat het kan. “Wisten jullie dat er binnenkort een effectenbeurs is op basis van blockchain? De Australische beurs maakte vandaag bekend dat ze als eerste beurs ter wereld zal overstappen op blockchain. Dat is de eerste serieuze implementatie van blockchain en misschien is dat wel groter nieuws dan die koersstijging.”
De Vries liet er, samen met Frans van Ette van de Dutch Blockchain Coalition geen enkele twijfel over bestaan. “Blockchain maakt de wereld een beetje mooier.”
Concurreren
Het Verbond heeft al veel vaker over blockchain gesproken. Meestal ging het dan over een introductie en werd er vooral gezocht naar een antwoord op de vraag: wat is blockchain? Dat was nu anders. Zo vroeg De Vries aan een volle zaal waarom verzekeraars eigenlijk concurreren op claimafhandeling. “Mijn opa werkte bij de PTT in Scheveningen en mijn vader bij Kodak. Beide zijn geprotocoliseerd. Waarom kijken jullie nog naar de huidige wereld als individuele verzekeraar in plaats van als een platform van verzekeraars? Waarom hanteren jullie bijvoorbeeld niet één infrastructuur?"
Spanningsveld
Die samenwerking kwam tijdens het praktische deel van de trendavond nadrukkelijk terug. Aan tafel was namelijk een van de stellingen Succesvol blockchain implementeren? Dat doe je samen met andere verzekeraars! “De vraag is niet in hoeverre we kunnen, maar willen samenwerken”, zei een van de deelnemers. “Het delen van kennis en onze onderlinge concurrentie levert een spanningsveld op. Dat is nog lang niet opgelost. Als je het mij vraagt, staan we nog aan het begin, maar moeten we snel versnellen.”
“Ik denk dat het nog te goed gaat om elkaar op te zoeken”, zei een ander die eraan toevoegde uit de krantensector te komen, “dus wel wat gewend was”.
Banken doen het wel!
Aan een van de andere tafels bleken de deelnemers wel behoorlijk eensgezind om samen te werken in de blockchain. “We kunnen de kosten en de risico’s verdelen en in gezamenlijkheid optreden.”
“De insteek van de stelling is samenwerking, maar moet dat per se in blockchain”, riep iemand aan een andere tafel. “Kijk naar de pensioensector. We steken daar veel geld in het vernieuwen van een oud systeem. Dat is toch niet vooruitstrevend? Volgens mij moet de vraag zijn hoe we die slag kunnen maken, niet waarmee.”
Frans van Ette antwoordde met een voorbeeld uit de bankensector. “Als we als consument naar die sector kijken, dan concurreren ABN AMRO en de Rabobank elkaar de tent uit. Maar is dat ook zo? De banken snappen namelijk heel goed dat er een gezamenlijk belang is om het systeem sterk te houden. Ze delen hun ervaringen in projecten. Ik hoop dat het jullie ook gegund is om jullie basissysteem sterk overeind te houden. De concurrentie vindt alleen plaats op de glitter en de glamour.”
Blockchain als hype
Zowel De Vries als collega-inleider Frans van Ette (foto) benadrukte het tijdens de trendavond keer op keer: “Blockchain is van ons allemaal. Kijk alleen eens naar Facebook. Mark Zuckerberg is rijk geworden van jouw en mijn data. Dat is bij blockchain anders. Sterker nog, blockchain wil dat monopolie van Google en Facebook juist doorbreken, zodat de data weer van ons worden. Blockchain is fundamenteel anders.”
“En natuurlijk is blockchain tegelijkertijd een hype”, vervolgde Van Ette. “Eind november werd er voor het eerst meer naar bitcoin gegoogled dan naar Trump.” De aantrekkingskracht van bitcoin zit wat hem betreft in het fundamentele ‘wij’-gebeuren. “Vergelijk het met het ecosysteem in Nederland dat in kracht toeneemt. Weet je hoe dat komt? Omdat wij iets anders doen, iets bijzonders, iets moois en dat doen we vooral met elkaar. Vaak is het zo dat iemand iets bedenkt en dat vervolgens probeert te verkopen. Blockchain doet dat niet. Dat is een open source en gaat over 'wij'. Je bouwt iets met elkaar en dat creëert dat wij-gevoel. Dat is een fundamenteel verschil.”
Doen!
Blockchain, wat is het? Is het slechts een nieuwe rage of kunnen verzekeraars er echt wat mee? En wat hebben hun klanten eraan? De insteek van de trendavond was Aan de slag. Van Ette gaf de zaal daarom een kleine opdracht. “Pas vroeg iemand van Kosmetiek (een blad voor schoonheidsspecialisten) mij of dat wat voor hun was, die blockchain. Wat denken jullie?” De zaal denkt na en komt dan met antwoorden: welke ingrediënten zitten er in een crème, zijn er dierproeven gedaan, is iemand allergisch voor bepaalde producten, over welke diploma’s beschikt de specialiste, hoe zit het met delen van een werkruimte? Het verraste Van Ette niet. “Ik had zelf eerst geen idee, maar na tien minuten had ik ook diverse blockchain-toepassingen bedacht. Wat denk je van het real time afdragen van de BTW? Dat is echt een hel voor kleine ondernemers. Blockchain maakt ook hun wereld eenvoudiger en mooier.”
Verenigde Naties
Van Ette roemde de samenwerking via blockchain, maar hij was ook kritisch. Blockchain geeft niet altijd een antwoord op vragen. Want hoewel de usecases eindeloos zijn, is blockchain ook ingewikkeld. Een mooi voorbeeld van een usecase is het alternatieve betalingssysteem van de Verenigde Naties. Van Ette: “Een vluchteling die onder de hoede van de VN valt, krijgt een nummer en een beetje geld om boodschappen te kunnen doen. Daar zitten veel schakels en ketens tussen, omdat dat allemaal vanuit New York wordt gecoördineerd. Hoe handig is dan het gebruik van blockchain. Een vluchteling krijgt een irisscan, waaraan een bepaald recht wordt toegekend. Het betalen van de boodschappen vindt plaats via die irisscan en alle tussenliggende schakels zijn weg. Dit is een reële case die de wereld een stuk simpeler maakt.”
Identiteit is lastig
Bij de bouw van een duurzame blockchainomgeving, die vanzelfsprekend hoog op de agenda van de Dutch Blockchain Coalition staat, zijn het echter diezelfde digitale identiteiten die het proces zo ingewikkeld maken. “Want hoe bewijs jij jezelf in een digitale wereld?”, vroeg Van Ette zich hardop af. “Nu ga je met je paspoort op stap. Straks is dat op basis van gezichtsherkenning of een irisscan, maar dat is nu nog lastig. We moeten de basisvoorwaarden voor de blockchain creëren en dus ook de wet- en regelgeving regelen. En daarnaast moeten we mensen opleiden die verstand van zaken hebben.”
De Vries kreeg het slotwoord en benadrukte dat het allemaal wel leuk is zo’n hoge koers van de bitcoin, maar dat het veel belangrijker is dat verzekeraars kijken naar de wijze hoe ze zijn georganiseerd. “Wie zegt dat het niet slimmer, beter en efficiënter kan?”
Ongevraagde adviezen
Aan het slot van zijn betoog gaf Van Ette nog wat ongevraagde adviezen mee. “Wil je meer weten over blockchain? Lees een boek, bijvoorbeeld van Simone Vermeend en Perry Smit. In vier, vijf uur tijd heb je het uit en kun je helder op een verjaardag uitleggen wat blockchain is. Geef daarnaast ook ruimte in je organisatie aan slimme en creatieve geesten om te experimenteren. Een kleine gemeente in Groningen geeft jonge jongens heel veel ruimte en dat helpt ze echt vooruit. Als je tot slot wilt snappen hoe die ketengedachte werkt, sluit je dan aan bij een fieldlab (bijvoorbeeld bij het Havenbedrijf in Rotterdam) of word observer/lid van de Dutch Block Coalition. Dat kost niks!”
Blockchain voor dummies
Onder de titel Everything you always wanted to know about blockchain organiseerde het Verbond een jaar geleden een tweetal bijeenkomsten. Naar aanleiding daarvan is toen deze longread verschenen.
Was dit nuttig?