Waar zitten we in de coronacrisis? Hebben we het ergste gehad? Of moet het ergste juist nog komen? Wat wordt ons nieuwe normaal? In het vierde webinar dat het Verbond en Nyenrode organiseerden over thema’s als leiderschap en governance stond dit keer ‘het nieuwe normaal’ op het programma. Drie sprekers en drie meningen.
“Hebben we al zicht op het nieuwe normaal?” was de eerste vraag die moderator en directeur van het Verbond Geeke Feiter stelde. Ze vroeg zich hardop af wat het nieuwe normaal drijft en kwam tot drie elementen:
1. digitalisering, waar behoorlijk het gas opzit (“in drie maanden tijd zijn we vijf jaar vooruit gesprongen”);
2. de menselijke maat, oftewel “hoe houden we de zorg voor elkaar vast?”;
3. en weerbaarheid: “hoe kunnen we de veerkracht van onze samenleving vergroten?”
Na een korte introductie stelde ze de drie inleiders voor, die alle drie op eigen wijze en op hun eigen vakgebied de impact voor verzekeraars op ‘het nieuwe normaal’ schetsten.
"In drie maanden zijn we vijf jaar vooruit gesprongen"
Paul de Ruijter, Auteur Klaar om te wenden en directeur De Ruijter Strategie:
“Iedereen dacht dat we drie maanden moesten overbruggen, even aanpassen en dan zijn we weer in control. Helaas! Maar, ongecontroleerd had het virus in zeven maanden tijd kunnen leiden tot tien miljoen besmettingen in ons land en ruim 80.000 doden. Virologen denken nu aan drie scenario’s: het smeulende vuur, de herfstpiek (zoals dat gebeurde tijden de beruchte Spaanse griep) en het scenario van pieken en dalen. De namen van de scenario’s zeggen genoeg, maar voorop staat dat de maatregelen leiden tot een economische crisis, niet het virus zelf. Ik denk zelf dat we er nog middenin zitten. Het scenario transformatie waar wij ons nu in lijken te bevinden, bevat – kort samengevat – acht implicaties. Zie het als acht dominostenen, die het mogelijke effect zijn van wat er in de afgelopen maanden is gebeurd. De eerste is een ‘terugkeer en herwaardering van de staat’. Nummer twee bestaat uit een ‘radicale en diepe digitale transformatie’. Neem als voorbeeld een intermediair die normaal gesproken lokaal werkt. Deze heeft nu, in deze online tijden, een veel ruimere actieradius. De derde gaat in op ‘ander gedrag en andere waarden’. Hoe langer de crisis duurt, hoe groter de kans dat ook onze waarden gaan veranderen. Een vierde implicatie is wat wij ‘sectorale verschuiving’ noemen. De winnaars versus de verliezers dus. Het maakt nogal wat uit of je een zorgverzekeraar bent, de horecasector verzekert of een brandverzekeraar bent. De crisis kan, als vijfde, ook leiden tot ‘consolidatie’. Er zijn sectoren die het goed doen en sectoren die het slechter doen, en daarbinnen zitten meer en minder solvabele partijen. Implicatie zes is dat we van ‘offshoring naar reshoring’ gaan. Als zevende kan door de crisis de zorg in een ander perspectief komen te staan, minder als een kostenpost waarop altijd bezuinigd moet worden, maar als een waardevolle groeisector. Tot slot, nummer acht, kan in een transformatiescenario de Europese eenwording een enorme impuls krijgen, met grote opschalingskansen voor de verzekeringssector, denk bijvoorbeeld aan het Pan Europees Pensioen Product. Al met al veel redenen om aan te nemen dat deze crisis iets langer duurt dan een paar maanden. En als er één boodschap is blijven hangen, dan is het wel dat de wereld er écht anders uit kan gaan zien.”
"De maatregelen leiden tot een economische crisis, niet het virus"
Ron Bavelaar, voorzitter Raad van Bestuur Univé:
“Ik zie een bepaalde coronamoeheid ontstaan. Mensen die de anderhalve meter aan hun laars lappen en grote groepen racefietsers die voorbij koersen. Het lijkt me een kwestie van tijd voordat er weer meer besmettingen komen. Verzekeraars komen de crisis, ogenschijnlijk, goed door. Ook onze balans kan wel tegen een stootje, maar dat is vanuit de korte termijn gedacht. We moeten redeneren vanuit het oogpunt van de klant en zij zien de werkloosheid en het aantal faillissementen snel oplopen. Wij hebben veel leden gebeld en gevraagd wat wij voor ze kunnen doen. Alleen door met onze leden te praten, weten we wat er speelt en wat er in het nieuwe normaal van ons wordt verwacht. Ook voor onze medewerkers is alles anders. We keren, op een enkeling na, voorlopig nog niet terug naar kantoor. Uiteraard is ons kantoor wel klaar voor het nieuwe normaal, maar ik verwacht dat het nieuwe normaal ook zal inhouden dat we meer gaan thuiswerken en digitaal vergaderen. Ik ervaar de huidige crisis als een reset van de manier waarop we met grondstoffen en het milieu omspringen. Een reset van de economie dus. Het nieuwe normaal zal ook gevolgen hebben voor onze sector. Voor de korte termijn zal er niet veel groei meer zitten in een reisverzekering met werelddekking en ik verwacht dat de ziektekostenverzekeringen zullen stijgen door de hogere zorgkosten die nu worden gemaakt. Het nieuwe normaal is dan ook geen kwestie van Overbruggen of Overleven, maar van Aanpassen en Transformeren. Naar toegevoegde waarden die aansluiten op de ongetwijfeld veranderende behoeften van onze leden. Een andere keuze is er niet. Veranderingen zullen sneller plaatsvinden dan we nu voor mogelijk houden, maar bieden ook enorme kansen. Ik kan me voorstellen dat er andere behoeften ontstaan, zoals een gegarandeerde IC-plek in een privékliniek wanneer iemand besmet raakt met een nieuw virus. De grootste bedreiging voor verzekeraars is de gedachte dat het allemaal zo’n vaart niet zal lopen en we blijven hangen in ons denken in het oude normaal.”
"Het nieuwe normaal is een kwestie van aanpassen en transformeren"
Edgar Karssing, universitair hoofddocent beroepsethiek en integriteitsmanagement bij Nyenrode:
“In negen weken tijd is ons gedrag enorm veranderd. Ik vind dat fascinerend om te zien. Ook onze waarden zijn veranderd, maar dat is niet per definitie de goede kant op. Als ik nadenk over de uitdagingen die in ‘het nieuwe normaal’ op ons afkomen, onderscheid ik drie niveaus: het individu, de organisatie (bijvoorbeeld de verzekeraar) en de maatschappij. Op individueel niveau speelt één belangrijke vraag de hoofdrol: hoe regel ik werk en privé? Mensen worstelen met die vraag. Ze merken nu dat het best prima is om elke avond met het gezin aan tafel te zitten en vragen zich af wat echt belangrijk is in het leven. Op organisatieniveau ben ik vooral hoopvol. Ik zie zoveel leuke initiatieven, variërend van taxichauffeurs die de zorg helpen tot de horeca die soep voor kwetsbaren maakt. Maar tegelijkertijd staan organisaties voor uitdagingen: wat gaat er gebeuren als de organisatie onder druk komt? Waar staat de ethiek dan? En uiteraard zijn er ook bedreigingen. Misschien wordt de werkvloer straks wel weer een strijdperk en is je collega ineens een concurrent. Als mensen een promotie mislopen of een opleiding niet mogen volgen, kan dat een voedingsbodem zijn voor fraude. Als ik het niet krijg, dan pak ik het zelf wel. Gelukkig staan er tegenover die bedreigingen ook oplossingen. Zorg ervoor dat je je kwetsbaarheden kent. Hanteer een helder kompas. Laat de echte waarde van je organisatie zien. Maak daarnaast gebruik van ‘walk the talk’ in leiderschap en benadruk het wij. Het is met integriteit net als met geluk: met zijn tweeën kom je een stuk verder dan alleen.
En dan tot slot de maatschappij. Privacy staat al op de agenda, maar dat kan wel eens heel belangrijk worden. Mede door die corona-apps is het weer een behoorlijk issue. Zorg daarom dat je een goed verhaal hebt. En nee, een compliance- of privacy-officer is dan niet genoeg. Op het terrein van de solidariteit zien we nu veel morele solidariteit in de samenleving. Mensen helpen elkaar, doen inzamelingsacties, betalen de sportschool gewoon door. Allemaal vormen van warme solidariteit. Dat is dus niet de solidariteit die verzekeraars organiseren. Dan spreken we over technische, vrij administratieve en koude, solidariteit. Mijn boodschap aan verzekeraars is dat ze die koude solidariteit weer moeten opwarmen. Laat zien dat verzekeraars ook warme solidariteit organiseren. Daarom word ik zo blij van de opmerking van Ron Bavelaar dat Univé zijn klanten belt. Kortom? Gaat ethiek in lockdown? Ik hoop het niet. Het doet me denken aan de beroemde uitspraak van Churchill: Then, what are we fighting for?”
"Laat zien dat verzekeraars ook warme solidariteit organiseren"
Webinar gemist? Kijk het hier terug! En kijk ook eens op onze website voor andere interessante activiteiten/opleidingen die we (samen met Nyenrode) organiseren.
Was dit nuttig?