Ken jij het verschil tussen werkgeluk en tevredenheid?

“Het woord werkgeluk staat niet in de Dikke van Dale, terwijl meer dan een kwart van de Nederlanders één of meer slechte dagen per week heeft. Dan wordt het misschien wel eens tijd om er meer aandacht aan te besteden.” Fennande van der Meulen is een van de oprichters van Happy Office. Ze geeft trainingen/opleidingen en houdt lezingen. Bij het derde blok van de Verbondscourse trakteerde ze de deelnemers op een spoedcursus werkgeluk.

Fennande heeft haast. “Normaal is het een opleiding van vier dagen, ik heb anderhalf uur, dus laten we snel beginnen.” Ze kijkt de zaal rond en heeft meteen de volle aandacht. “Stel dat je nu niet hier in Zwijndrecht zat, maar in een vliegtuig en dit is wat er gebeurt.” Ze laat een filmpje zien van een purser die reizigers vraagt om mee te klappen op een rap. Al rappend heet hij iedereen welkom aan boord en zijn enthousiasme werkt zo aanstekelijk dat bijna alle passagiers meedoen. “En wat denk je?”, vraagt ze aan de coursedeelnemers. “Vlieg je volgende keer weer met South West Airlines?” Een aantal reageert met een volmondig ja.

South West Airlines
Volgens Fennande, die haar presentatie de titel ‘Florerende organisaties door florerende mensen’ heeft meegegeven, is South West Airlines een schoolvoorbeeld van een bedrijf dat zich druk maakt om het arbeidsgeluk van zijn personeel. “De medewerkers staan daar op de eerste plaats. Dan volgen de klanten en daarna komen pas de aandeelhouders. Dat is bij veel bedrijven precies andersom.”
Met de vraag ‘Waar word jij gelukkig van?’ worden de deelnemers aan het werk gezet. “Zoek iemand op en vertel over de beste werkervaring die je ooit hebt gehad.” De deelnemers krijgen een paar minuten de tijd en het is opvallend om te zien wat er gebeurt. Als de verteller lacht, omdat de herinnering fijn is, lacht de ander ook. “Het is net een spiegel”, vertelt Fennande die de deelnemers de tip meegeeft vaker aan collega’s te vragen waar ze gelukkig van worden. “Als je het in zijn algemeenheid vraagt, roepen mensen al snel materiële zaken als ‘mijn huis’ of ‘mijn auto’, maar jullie komen met kreten als vrijheid, vertrouwen, eigen verantwoordelijkheid, teamgevoel en resultaten. Dat soort elementen zorgt voor werkgeluk.”

Vier pijlers
Haar boodschap landt snel. Er is een duidelijk verschil tussen werkgeluk en werktevredenheid. “Natuurlijk moet de basis kloppen”, benadrukt ze. “Denk aan je salaris en een goede computer, maar echt gelukkig worden we pas van vrijheid in ons werk. Of van een compliment.”
Werkgeluk steunt volgens Fennande op vier pijlers: purpose, people, progress en play. “Er is niet zoiets als een geheim recept, helaas, maar de vier p’s bieden wel houvast. De eerste, purpose, heeft betrekking op de vraag waar kom jij je bed voor uit? Voor de klant, je collega of de aandeelhouder? De vraag ‘waar word jij gelukkig van?’ is ook eens gesteld aan een hulpverlener op een alarmcentrale. Zij zei: ‘het klinkt heel raar, maar de dag van de Tsunami was voor mij een dag van werkgeluk. Ik hoorde de vreselijkste verhalen, maar heb die dag een verschil kunnen maken. Alle collega’s waren er, ook degenen die geen dienst hadden, en er waren zelfs moeders die cake kwamen brengen. De saamhorigheid was die dag heel groot’.”
De tweede p, van people, slaat vooral op de mens achter de medewerker. “Echte aandacht dus”, benadrukt Fennande, en dat kan volgens haar heel simpel zijn. “Vraag eens aan een collega hoe de volleybaltraining gisteravond was.”
De derde pijler (progress) heeft te maken met resultaten, maar nog meer met het vieren ervan. “Begin een overleg eens met successen in plaats van met wat nog moet”, aldus Fennande die dat heel plastisch een TaDa-lijst in plaats van een ToDo-lijst noemt. De vierde en laatste, play, noemt ze ‘gewoon belangrijk’. “Plezier en sfeer zijn in ieder bedrijf belangrijk. Lachen leidt tot meer creativiteit.” Het kan dan ook geen toeval zijn dat een deelnemer vooraan met zijn mobiel een foto maakt van haar laatste sheet.