Vijf vragen over solidariteit met kwetsbare groepen

Zeg ’ns eerlijk: zou jij meer premie willen betalen om kwetsbare groepen te helpen aan een betaalbare verzekering? Uit onderzoek, in opdracht van het Verbond, blijkt dat bijna één op de drie mensen dat wel wil. Waarom heeft het Verbond dat onderzoek laten doen? En hoe ziet het proces er verder uit? Beleidsadviseur Jos Schaffers geeft antwoord op vijf vragen.

1. Zijn jullie blij met deze resultaten?

"Dat bij een eerste poging om dit te testen al 31 procent meedoet, vinden wij heel interessant. Daar willen we dus graag mee door. Zelfs als Independer bepaalde gratis opties op deze manier aanbiedt, dan klikt in de regel ‘slechts’ zo’n 50 procent daarop. Betaalde opties scoren over het algemeen veel lager dan onze 31 procent. Dus mogelijk ligt de echte interesse nog wel veel hoger dan 31 procent."

2. Verzekeraars verzekeren, maar als het lastig wordt, houden ze de hand op bij consumenten? Dat druist toch in tegen de solidariteitsgedachte?

"Solidariteit vormt de kern van verzekeren. Door die solidariteit kunnen verzekeraars de risico’s van een grote groep klanten afdekken. En tegelijk de premie voor iedereen betaalbaar houden. Solidariteit vraagt ook bereidheid om risico’s te willen dragen van mensen die minder fortuinlijk in het leven staan. Door een overlijdensrisicoverzekering af te sluiten, deel je de risico’s met elkaar en ben je solidair met elkaar. Want iedereen betaalt premie, maar alleen de nabestaanden van degenen die overlijden, krijgen een uitkering. Met dit onderzoek brengen we in kaart of daarnaast nog meer mogelijk is. Dat heeft niets te maken met verzekeraars die hun hand ophouden, maar alles met het feit dat elke klant maximale keuzevrijheid heeft."

"Iedereen betaalt premie, maar alleen de 'pechvogels' krijgen een uitkering"

3. Waarom verhogen verzekeraars de premie niet gewoon, als ze deze groepen willen helpen?

"De premie moet voor de gemiddelde consument dusdanig laag zijn, dát die zich wil verzekeren, maar hoog genoeg om de schades te kunnen betalen. Dat is geen sinecure. Om er zeker van te zijn dat verzekeraars dit zorgvuldig doen, zijn er heel veel regels voor de financiële huishouding van een verzekeraar. Maar omdat verzekeraars wel in een markteconomie opereren, hebben zij ook rekening te houden met concurrenten, waardoor een te hoge premie kan zorgen voor omzetverlies. Daarom kunnen verzekeraars niet zonder risico besluiten om de premie voor iedereen te verhogen om ook mensen met een moeilijker risicoprofiel te kunnen verzekeren. Als ze dat doen, prijzen ze zichzelf uit de markt.
Door een stukje solidariteit extra zichtbaar te maken, hopen we consumenten ervan bewust te maken dat het kiezen voor de laagste prijs een prijs heeft en tegelijkertijd te stimuleren niet altijd alleen voor de laagste prijs te gaan."

4. Door het gebruik van Big Data kunnen verzekeraars de risicoprofielen van hun klanten steeds beter inschatten. Met als gevolg dat consumenten met hoge risico’s dan steeds hogere premies moeten betalen. Moeten verzekeraars daar niet gewoon mee stoppen?

"Het is de ambitie van de sector om bij te dragen aan een faire en inclusieve samenleving: daarom zijn we op zoek naar oplossingen om de verzekerbaarheid van kwetsbare groepen nog verder te verbeteren. Die ambitie hebben we ook nog eens onderstreept met het Ethisch kader voor datagedreven toepassingen, dat sinds 1 januari dit jaar bindende zelfregulering is. Helemaal stoppen met differentiatie is wat ons betreft een brug te ver. Bij de zorgverzekering bepaalt de overheid het zorgpakket en verplicht zij verzekeraars tot acceptatie van alle risico’s, zonder onderscheid. Daarnaast is iedere burger verplicht een zorgverzekering af te sluiten. Een zo verregaande maatregel opleggen bij andere verzekeringen, is niet nodig omdat niet iedereen een verzekering nodig heeft, en degenen die dat wel willen, zich doorgaans prima kunnen verzekeren. Dat laat onze Solidariteitsmonitor ook zien. Maar inderdaad, de vrije markteconomie kent naast een hoop voordelen, ook nadelen en daar hebben kwetsbare groepen klanten vaak het eerste last van."

"De vrije markteconomie kent naast voordelen ook nadelen"

5. Gaan jullie dit ook toepassen bij andere verzekeringen?

"We zijn benieuwd of we consumenten bewust kunnen maken van en stimuleren tot een stukje extra solidariteit. Dat hoeft zich niet te beperken tot overlijdensrisicoverzekeringen. Maar zo’n nieuw idee lanceren, is niet makkelijk. We zijn daarom begonnen bij de overlijdensrisicoverzekering, omdat daar de link naar het feit dat er mensen zijn die pech hebben in het leven duidelijk te leggen valt. Als het lukt om bij overlijdensrisicoverzekeringen de solidariteit tussen consumenten te stimuleren, dan willen we later kijken of dat ook bij andere productgroepen zou kunnen."