Naast de terugtrekking van de VS uit het Parijs-akkoord kampt Nederland nu ook met een demissionair kabinet. Ondanks de onzekerheid over hoe verder met het klimaat is de boodschap van Faiza Oulahsen, Associate Director Sustainability bij KPMG en keynote van de Schademiddag 2025: “Wacht niet op de overheid. Laat de gevolgen van klimaatverandering nóg meer zien. En meng je nóg actiever in het publieke debat.”
Wat onzekerheid met je doet, weet Oulahsen als geen ander. In haar eerdere werk als Hoofd Klimaat en Energie bij Greenpeace werd ze opgepakt bij protesten tegen olieboringen van Gazprom. Twee maanden lang zat ze achter Russische tralies. “Onzekerheid ontneemt je perspectief. En zonder perspectief verlies je de moed om iets te durven. Wat betreft de energietransitie is er, naast dat in transitie zijn al heel moeilijk is, ook veel onzeker. Bijvoorbeeld als je grote investeringsbeslissingen niet durft te nemen, omdat je niet weet of je op je bek gaat of overeind blijft.”
"Laten we niet in zak en as gaan zitten door zigzaggend klimaatbeleid door de val van ons kabinet en de acties van Trump."
Maar in de ruim 13 jaar dat ze voor GreenPeace werkte, maakte ze de evolutie van het klimaatdebat van dichtbij mee. “Waar bedrijven en politici klimaatverandering in 2011 regelmatig weglachten, is de duurzame transitie nu in volle gang. Bedrijven klagen zelfs over netcongestie, omdat het hun ambities afremt. Daaruit blijkt dat in ons denken en doen een flinke verschuiving heeft plaatsgevonden. En het mooie is; het aandeel duurzame energie groeit en de Nederlandse CO2-uitstoot is met een derde verminderd.” Toch zijn we er volgens de oud-klimaatactiviste nog lang niet. “Klimaatverandering zet door en het Internationaal Energie Agentschap (IEA) voorspelt wereldwijd ook een verdriedubbeling van de capaciteit op duurzame energie in de komende vijf jaar.”
Ze vervolgt: “Laten we dus niet in zak en as gaan zitten door zigzaggend klimaatbeleid door de val van ons kabinet en de acties van Trump. We hebben ook geen keus, want we gaan écht niet meer terug naar het klimaat van voor het begin van de temperatuurstijging. En zelfs als de opwarming van de aarde onder de 1,5 graad blijft, is de impact op de leefbaarheid groot. We moeten er simpelweg mee dealen, zo ook de verzekeringssector.
Verzekeraars maken dingen mogelijk, want met verzekeringen durven mensen te leven en te ondernemen. Oulahsen: “Het is belangrijk dat een verzekeraar het risico op hoge kosten door schade van je overneemt met een verzekering. Juist nu de leefbaarheid op aarde onder druk staat. Kijk naar de natuurbranden waar we steeds vaker mee te maken krijgen. Meer buien met enorme hagelstenen. Of denk aan het toenemende risico op waterschade door hevige regenval of overstroming… en ga zo maar door.”
“Verzekeraars weten op basis van data heel goed waar schade ontstaat, hoe vaak het misgaat én wat het de samenleving kost. Om een voorbeeld te noemen, uit jullie Klimaatschademonitor blijkt dat de schadepieken steeds hoger worden. Met in 2022 een piek van maar liefst 930 miljoen euro schade door extreem weer. Op basis van dat soort inzichten kunnen jullie een grote signaleringsrol vervullen om ergere klimaatscenario’s te helpen voorkomen.”
“Want wat gebeurt er als we niet genoeg doen om klimaatverandering te beperken?”, vraagt ze zichzelf hardop af. “Kunnen verzekeraars nog wel verzekeren als de temperatuur verder stijgt, en klimaatschade nog meer toeneemt? Verzekeringen worden dan vast nog duurder om de oplopende schade te kunnen blijven beheersen. En misschien worden ze onbetaalbaar of kunnen dingen helemaal niet meer worden verzekerd. Dat heeft ook sociale gevolgen zoals klimaatarmoede. Want wie kan straks nog wel een verzekering betalen, en wie niet? Dus naast verzekeringsproducten en hulp bij schade zie ik voor verzekeraars een signaleringsrol weggelegd voor een leefbare wereld. Daar mogen verzekeraars wat mij betreft steviger van zich laten horen en zich nóg actiever mengen in het publieke debat.”
Ze benadrukt daarbij dat verzekeraars de kracht van het heft in eigen hand nemen niet moeten onderschatten. In het Klimaatverhaal van het Verbond ziet ze al een aantal duidelijke acties zoals het Manifest Duurzaam Schadeherstel en de roep om een publiek-private samenwerking bij overstroming van grote rivieren en de zee. “Maar wacht niet op de overheid. Doe samen met stakeholders handreikingen en maak nog meer plannen waar je je echt aan committeert. Uit ervaring weet ik dat de kritische massa niet eens zo groot hoeft te zijn om bergen te verzetten.”
Zo zette Oulahsen in 2018 vanuit GreenPeace binnen twee weken de Waterstof Coalitie op. Die coalitie riep de regering op om groene waterstof te stimuleren voor een duurzamere energievoorziening. Door partijen uit de hele keten (energie, industrie, academici, ngo’s en lokale overheden) samen te brengen, is het gelukt om het razendsnel op de politieke agenda te zetten.
"Engagement is een interessante aanpak. Maar wat levert het nou écht op? Ik zie weinig duidelijke standpunten en harde doelen voorbijkomen."
Oulahsen stapte in september 2024 van GreenPeace over naar KPMG. Als Associate Director Sustainability is ze nog steeds bezig met duurzaamheid, maar dan anders. “Als activist rammelde ik aan de hekken van bedrijven om duurzaamheid op de agenda te krijgen. Was dat gelukt? Dan ging ik naar het volgende hek. Bij KPMG zijn bedrijven klant. Ik help ze met professioneel advies, nieuwe inzichten of soms door werk uit handen te nemen om de volgende verduurzamingsslag te maken. Daardoor zie ik de dagelijkste worstelingen, van de implementatie van duurzaamheidswetten tot omgaan met grondstoftekorten. Deze transitie is groot én nieuw. Dat betekent dat er geen blauwdruk is voor de juiste aanpak. Het piept en het kraakt op de werkvloer en ik zit er middenin. Dat is ongelofelijk boeiend.”
Als het gaat om financiële instellingen ziet Oulahsen de worsteling in een strategisch beleggingsbeleid. “Engagement, met elkaar in gesprek gaan over duurzaamheid, is een interessante aanpak. Maar wat levert het nou écht op? Ik zie weinig duidelijke standpunten en harde doelen voorbijkomen. Bijvoorbeeld uitfaseren als een bedrijf waarin je investeert het doel niet haalt. Vergelijk het met door rood rijden. Wat gebeurt er als we in Nederland uitsluitend vanuit een goede intentie afspreken om niet door rood te rijden? Of dat door rood rijden ook consequenties, een fikse boete, heeft? Dat laatste is het geval.”
Volgens de kersverse associate director vraagt deze transitie om een business mindset, eentje van harde afspraken en meetbare resultaten. Haar kritische vraag aan verzekeraars is dan ook: spreek je een duidelijke verwachting uit naar partijen waarin je investeert? Want dat wat zij moeten doen, draagt bij aan het verminderen van jouw eigen voetafdruk. Daar blijft het volgens haar nog te vrijblijvend.
Tot slot nog even terug naar die signaalfunctie. Volgens Oulahsen hebben verzekeraars door hun inzicht in de gevolgen van klimaatverandering een unieke positie en kunnen daardoor een cruciale signaalfunctie vervullen. “Jullie zijn een geloofwaardige afzender. Gebruik daarom jullie stem zodat jullie kunnen blijven verzekeren in een leefbare samenleving. Hoe? Laat de gevolgen van klimaatverandering nóg meer zien. Maak duidelijk wat je van andere partijen verwacht én meng je nóg actiever in het publieke debat. Jullie zullen zien dat jullie meer kunnen doen dan in eerste instantie gedacht.”
Tekst: Ellen Jonges / Fotografie: Ivar Pel