Serie over duurzame inzetbaarheid
Werkgevers en werknemers in de verzekeringsbranche hanteren sinds 2014 een gezamenlijke toekomstvisie op arbeid in de vorm van de Sociale Agenda. Hoe geven de betrokken organisaties zelf invulling aan de ambities? In een serie interviews beantwoorden leden van het Regieteam Sociale Agenda de vraag hoe zij werknemers stimuleren om zelf de regie te nemen over hun loopbaan en te werken aan duurzame inzetbaarheid.
Waarom is het belangrijk dat FNV Finance partner is van de Sociale Agenda?
“Als vakbond staan wij in direct contact met onze leden, de werknemers in de financiële sector. Op dit moment zijn dat er ongeveer 15.000 en voor hen zijn wij een neutrale partij waar de deur altijd openstaat. Zo kunnen alle leden van FNV lokaal naar een loopbaanspreekuur. Als wij leden op onze manier ook stimuleren om met duurzame inzetbaarheid aan de slag te gaan, komt dat anders over dan wanneer alleen werkgevers hierop inzetten. Het gaat niet alleen om het belang van de werkgever, maar juist om de toekomst van de werknemer.”
Op welke concrete punten heeft FNV Finance input geleverd?
“Ten eerste hebben we in de afgelopen jaren geprobeerd om medewerkers, boven op het collectieve opleidingsbudget, een individueel budget te geven. De werknemer heeft hier zeggenschap over, maar het moet bijdragen aan duurzame inzetbaarheid. Dat is gelukt, want nu is er in de branche-cao een bedrag van 750 euro per medewerker beschikbaar. Daar ben ik erg blij mee, want zo’n individueel budget creëert bewustwording. Werkgever en werknemer kunnen hier over in gesprek gaan als bijvoorbeeld blijkt dat er jarenlang geen gebruik van is gemaakt. Ten tweede is de beoordelingscyclus bij verzekeraars onderhevig aan verandering. Om een voorbeeld te geven is de ‘functieverblijfsduur’ geïntroduceerd.”
“In de Sociale Agenda is opgenomen dat werkgevers en werknemers willen bijdragen aan wendbare en flexibele medewerkers die duurzaam inzetbaar zijn en blijven. Afspraken over het individuele opleidingsbudget en de functieverblijfsduur ondersteunen hierbij.”
Het Verbond van Verzekeraars en de vakbonden FNV Finance, CNV Vakmensen en De Unie starten geregeld gezamenlijke projecten voor werkgevers en werknemers in de verzekeringssector. De Sociale Agenda is daar een mooi voorbeeld van. De financiering van deze projecten komt voort uit premies die lang geleden door verzekeraars zijn betaald ten behoeve van de werkgelegenheid in de sector. Echter, deze financieringsbron raakt op. Momenteel overleggen partijen met elkaar hoe zij de financiering voor de verzekeringssector kunnen vormgegeven, zodat de voor de sector belangrijke gezamenlijke producten en diensten behouden blijven.
Wat is de functieverblijfsduur precies?
“Als een werknemer een te lange functieverblijfsduur heeft, denk aan 7 jaar, kan het zijn dat diegene te weinig wordt geconfronteerd met nieuwe uitdagingen. Je kent het wel, je gaat dan werken op de automatische piloot. Dit leidt tot een dalend adaptievermogen. Wordt iemands werk gedigitaliseerd? Dan is diegene minder aantrekkelijk voor andere werkgevers dan iemand die zichzelf continu heeft ontwikkeld. Ik vind het daarbij belangrijk om te benoemen dat het niet altijd gaat om promotie en meer verdienen. Werknemers kunnen op verschillende manieren in beweging blijven. Doe een cursus, geef een lezing, loop met een collega mee of werk mee aan een project buiten de eigen afdeling. Dit noem ik ook wel horizontale promotie. Deze bewustwording willen we met behulp van de Sociale Agenda vergroten.”
Waarop baseren jullie deze adviezen en input?
“Onze inbreng komt natuurlijk niet zomaar uit de lucht vallen. Naast het contact met leden worden er ook uiteenlopende onderzoeken gedaan. De methode van de functieverblijfsduur heb ik opgepikt in de tijd dat ik binnen FNV in de ICT-sector werkte. Wetenschappelijk onderzoek binnen Siemens toonde aan dat de functieverblijfsduur niet alleen in relatie staat tot werkloosheid, maar ook tot arbeidsongeschiktheid. Vervolgens is er beleid ontwikkeld waarbij iemands functie elke 5 tot 7 jaar wijzigde. Ik zag daar de positieve resultaten van. Die mensen waren op termijn steeds breder inzetbaar.”
“Daarnaast geef ik regelmatig lezingen, lees publicaties over de arbeidsmarkt en raak op congressen in gesprek met andere professionals. Binnen ons werkveld delen en combineren we kennis waar andere sectoren weer van kunnen leren. De Sociale Agenda is hier een concreet voorbeeld van.”
Gerard van Hees, FNV Finance
De coronacrisis heeft impact op onze economie. Wat betekent dit voor de Sociale Agenda?
“De switch naar thuiswerken levert op dit moment allerlei praktische en juridische vragen van leden op zoals: Hoe zit het met reiskostenvergoeding, een goede thuiswerkplek of ontslag? Kijk ik naar de langere termijn, dan denk ik dat de digitalisering van processen en outsourcing in de financiële sector snel doorzet wat tot verdere krimp leidt. Tegelijkertijd werken wij in een laat cyclische sector. Dit betekent dat als de werkloosheid toeneemt en meer mensen moeten bezuinigen, er op termijn meer verzekeringen worden opgezegd. Het is aan de sector om hier nu al actief op in te spelen en kansen te benutten op het gebied productontwikkeling en nieuwe risico’s zoals cybersecurity of autonome voertuigen. Net zoals tijdens de kredietcrisis, moeten we door deze crisis heen kijken.”
De Sociale Agenda 2019-2021 is halverwege. Welke ambitie is het meest belangrijk in de tweede helft?
“Ik ben en blijf een voorvechter van eerlijke arbeids- en beloningsverhoudingen, maar op dit moment is duurzame inzetbaarheid prioriteit. En daarbij ben ik van mening dat werkgevers en werknemers ook moeten kijken naar kansen buiten de sector. Werknemers moeten niet veroordeeld zijn tot deze branche. Zeker niet gezien de tijd die nu voor ons ligt.”
In deel 1 van deze reeks deelt a.s.r. hoe zij inzetten op duurzame inzetbaarheid. Nieuwsgierig? Lees het hele interview: "Het gaat om intrinsieke motivatie"