Je ziet in de ‘Kifid-praktijk’ veel aangrijpende gevallen (zie kader). Wat zou er moeten gebeuren, welke rol zou wie moeten oppakken?
“Als de consument een financieel adviseur heeft, is het vooral de rol van de adviseur. Standaard moet hij of zij de ORV meenemen. Dat geldt breed in de verzekeringsportefeuille en zeker ook bij hypotheekadviseurs. Als er geen adviseur tussen zit zou de verzekeraar het op moeten pakken. Uit onderzoek naar de overlijdensrisicoverzekering in opdracht van het Verbond van twee jaar geleden bleek dat mensen informatie over de ORV bij voorkeur willen krijgen van hun verzekeraar of financieel adviseur. Daarom is het essentieel dat als verzekeraars met klanten in contact zijn, ze voorlichting geven en bij verzekerden navragen of ze over de ORV hebben nagedacht.”
Ruinaard geeft aan dat we binnen de financiële sector onvoldoende aandacht hebben voor het feit dat de ORV ook bij huur van belang kan zijn. “Als je een huurwoning hebt met een gezin, is een ORV ook zeer wenselijk. Want als één van de partners overlijdt, kunnen de nabestaanden de huur dan nog opbrengen? Je zou de verantwoordelijkheid hiervoor kunnen neerleggen bij de verhuurder.” De voorzitter Geschillencommissie van Kifid verwijst hierbij ook naar het modelhuurcontract. “Er is een veelgebruikt model voor huurcontracten. Het zou mooi zijn als het zou lukken om in dit contract aan het eind een standaardzin toe te voegen waarbij aan huurders gevraagd wordt om na te denken over de ORV. Vooral om schrijnende gevallen te voorkomen.”
"Als je een huurwoning hebt met een gezin, is een ORV ook zeer wenselijk. Want als één van de partners overlijdt, kunnen de nabestaanden de huur dan nog opbrengen?"
Wat moeten en kunnen verzekeraars (meer) doen om het bewustzijn rond de ORV te vergroten?
“Een aparte ORV-campagne zou mooi zijn. Het Verbond heeft er ook aan gewerkt; zo is er al een toolkit beschikbaar voor verzekeraars. Vanuit Kifid vragen we er aandacht voor via de recente column op AM-web, via het Verbond en ook deze maand in het magazine van Vereniging Eigen Huis. Nogmaals een onderzoek of aandacht in een andere vorm voor de ORV zou mooi zijn. Het allerbeste scenario is dat de ORV weer opnieuw verplicht wordt, bij zowel koop- als huurwoningen.”
Voor welke (groepen) mensen is de ORV extra belangrijk?
“Dat is soms lastig te bepalen. Ik zie voorbeelden in onze praktijk van oudere mensen die een hypotheek oversluiten via de meeneemregeling waarbij de ORV niet wordt meegenomen. Dit is natuurlijk rampzalig als iemand komt te overlijden. De ORV moet altijd bij het oversluiten van een hypotheek in het adviesgesprek worden meegenomen, ongeacht de leeftijd van de hypotheekhouders. Ook bij elke huurovereenkomst zou het aan bod moeten komen. Als je het als adviseur niet benoemt, schaad je ook de zorgplicht. Probleem zit ’m in het feit dat het niet verplicht is en klanten er te vaak vanuit gaan dat het wel geregeld is. Maak het dus altijd onderwerp van gesprek.”
"Het allerbeste scenario is dat de ORV weer opnieuw verplicht wordt, bij zowel koop- als huurwoningen."
Tot slot. Hoe hoop je dat de toekomst eruit ziet?
“Ik hoop dat de ORV in de toekomst weer verplicht wordt gesteld. Niet alleen bij koopcontracten, maar ook bij huurovereenkomsten. Daarnaast zou het mooi zijn als mensen die vroeger een levensbedreigende ziekte zoals kanker hebben gehad en zijn genezen, makkelijker een ORV kunnen afsluiten dan nu het geval is. Gelukkig zijn verzekeraars hier al volop mee bezig; het is goed dat het op de agenda staat.”
Schrijnende gevallen bij Kifid
"Praten over de dood is misschien ongemakkelijk. Toch moet het gesprek over de overlijdensrisicoverzekering (ORV) vaker en nadrukkelijker worden gevoerd", aldus Ruinaard. "In de Kifid-praktijk zien we met regelmaat dat bij het ontbreken van een ORV de gevolgen schrijnend kunnen zijn. De ontstane situatie is dan zelden terug te draaien." Ze noemt het voorbeeld van het echtpaar dat samen een hypotheek met variabele rente heeft afgesloten voor hun woning. Na vijftien jaar overlijdt de vrouw en staat de man er alleen voor. Daar komt bij dat hij zijn werk verliest. De maandelijkse lasten van de hypotheek – inmiddels gestegen vanwege de variabele rente – kan hij niet meer voldoen en hij moet de woning verkopen (GC 2024-0774).
Of recenter een stel dat de maandelijkse woonlasten wil verlagen. Op advies van hun financieel adviseur sluiten ze een volledig nieuwe hypotheek ‘inclusief alles’ en vertrouwen erop dat, evenals bij de oude hypotheek, een overlijdensrisicoverzekering is inbegrepen. Vragen hierover aan de adviseur blijven gedurende drie maanden onbeantwoord en uiteindelijk blijkt er geen ORV te zijn. Ondertussen is bij de vrouw borstkanker met uitzaaiingen geconstateerd. Hierdoor kan zij geen overlijdensrisicoverzekering sluiten tot het moment dat zij een periode van vijf jaar is ‘schoon verklaard’. Zij maakt zich nu ernstige zorgen over de betaalbaarheid van de hypotheek mocht zij overlijden (GC 2025-0635).
