De ene hagelschade is de andere niet

Op de dag dat de Tweede Kamer debatteert over de gevolgen van de zware hagelbuien in juni voor boeren en tuinders, is hagel ook in de Noordoostpolder het onderwerp van gesprek. 120 professionals uit de agrarische verzekeringsbranche uit 14 landen bestuderen daar donderdag 6 oktober hagelschade aan wortels. Deze schade is alleen niet ontstaan door echte hagel, maar nagebootst.

Het veldonderzoek is onderdeel van het Internationale Seminar voor Schade-experts. Dat wordt elk jaar in een ander land georganiseerd door AIAG, de internationale organisatie van verzekeraars van agrarische productie. Dit jaar is het de beurt aan Nederland. Het Verbond van Verzekeraars speelt een belangrijke rol in de organisatie van het evenement.

Naast schade-experts doen er veel medewerkers van verzekeraars en herverzekeraars mee aan het seminar. Zoals Ganem Salameh van het Spaanse Mapfre Re: “Ik ben hier gekomen om het werk van schade-experts uit de eerste hand te ervaren.”

Hagelschade in allerlei soorten en maten

Het seminar duurt drie dagen, maar het hoogtepunt is traditioneel het praktijkonderzoek. Op akkers in Espel hebben de Nederlandse organisatoren verschillende vormen van hagelschade nagebootst. Want die is er in allerlei soorten en maten, vertelt Marien Boersma, voorzitter van het Platform Agrarische Verzekeraars van het Verbond en directeur van verzekeraar AgriVer.

Hagelt het vroeg in het jaar, als de wortels nog klein zijn, dan sterven er planten. Het aantal planten per vierkante meter neemt daardoor af. Met als gevolg: de wortels die het wel overleven, krijgen meer ruimte en kunnen te dik worden.

Hagelt het later in het jaar, dan overleven de planten het, maar raakt het loof beschadigd. Boersma: “Dan gebruikt de plant energie om het loof te herstellen en niet om de wortel te laten groeien. Die wordt daardoor te klein.”

Te klein voor supermarkt

Aan de deelnemers de taak om de schade op verschillende stukken grond te berekenen. Met het uitgestrekte polderlandschap en draaiende windmolens als decor trekken ze wortels uit de grond. Vervolgens worden die verdeeld in verschillende kwaliteitscategorieën en worden ze gewogen. “Deze is absoluut te klein voor de supermarkt”, klinkt het uit een van de groepjes.

De meeste deelnemers hebben inmiddels wel gehoord van de schade door het natuurgeweld op 23 juni in Zuidoost-Nederland. Is het veranderende klimaat ook een issue in de verzekeringsbranche in hun land? Jazeker, zegt Salameh. “De frequentie van hagelstormen in Spanje is stabiel, maar extreme regenbuien en overstromingen worden frequenter.”

Betere wortels

Aan het einde van de dag vergelijken de groepjes hun resultaten. In de meeste gevallen komen de resultaten aardig overeen met die van de Nederlandse organisatoren. Eén opvallende uitkomst: een flinke dosis hagel hoeft niet slecht uit te pakken. Op sommige stukken grond bleken te veel wortels per vierkante meter te staan. De hagel heeft de planten uitgedund. Met als gevolg: betere wortels.