Een aflossingsvrije hypotheek is een eenvoudig product. Tijdens de looptijd hoeft de klant niets af te lossen en betaalt hij maandelijks rente aan de geldverstrekker. Aan het einde van de looptijd, of zoveel eerder als de woning verkocht wordt, moet de hypotheekschuld zelf aan de geldverstrekker terugbetaald worden.
Achtergronden
Betaalbaarheid: nu, maar ook in de toekomst
Het is belangrijk dat de maandelijkse lasten van de hypotheek, zolang deze bestaat, betaalbaar blijven. Omdat er tijdens de looptijd niet afgelost hoeft te worden, is de kans groot dat de hypotheekschuld nog steeds bestaat op het moment dat er dertig jaar renteaftrek genoten is. En dan is het van belang dat de hypotheek ook nog betaalbaar is als het fiscale voordeel van de renteaftrek is weggevallen en/of het besteedbaar inkomen door pensionering lager uitvalt.
Herfinancieren
Aan het einde van de looptijd van de hypotheek moet de hypotheekschuld worden afgelost. Als dat niet mogelijk is met gespaard geld, zal er gekozen worden voor verlenging van de hypotheek of herfinanciering, eventueel via een andere geldverstrekker. De nieuwe geldverstrekker zal nagaan of de nieuwe hypotheek en de lasten die daarmee samenhangen nog past bij het inkomen.
Een geldverstrekker heeft de plicht na te gaan of een hypotheek passend is voor de consument. Om dit te beoordelen wordt uitgegaan van een annuïteitenhypotheek van 30 jaar met een fictieve rente van 5 procent. De maandlasten daarvan worden afgezet tegen het inkomen.
Ambitie verzekeraars
De geldverstrekkers hebben de volgende ambitie:
Klanten met een (gedeeltelijk) aflossingsvrije hypotheek komen niet voor financiële verrassingen te staan als gevolg van gebeurtenissen die nu al te voorzien zijn.
Aanbieders zorgen ervoor dat klanten een goed beeld kunnen krijgen van de toekomstige betaalbaarheid van hun aflossingsvrije hypotheek, zodat ze op dit punt niet voor verrassingen komen te staan.
Deze ambitie houdt in dat geldverstrekkers zich verantwoordelijk voelen om hun klanten te informeren over:
- de bij de geldverstrekker bekend zijnde gegevens van de hypotheek die relevant zijn voor (de toekomstige betaalbaarheid van) aflossingsvrije hypotheken;
- de toekomstige stand van zaken (gevolgen pensionering, einde renteaftrek, herfinancier-baarheid);
- de risico’s die kunnen spelen;
- de mogelijkheden die er zijn om eventuele risico’s te verkleinen.
Inzicht verkrijgen in betaalbaarheid
De geldverstrekkers hebben geen inzicht in de toekomstige inkomenspositie of de vermogenspositie van hun klanten. Om klanten te informeren of zij betaalbaarheidsproblemen of herfinancieringsproblemen kunnen verwachten, is medewerking van de klant zelf nodig.
Financieel adviseurs
De klant informeren en eventueel aansluitend adviseren is primair een rol van de financieel adviseur van de klant. De financieel adviseur is immers degene die de hypotheek heeft samengesteld en is de specialist bij uitstek om vast te stellen of de financiering nog steeds passend is en wat er eventueel gedaan moet worden om de financiering weer passend te krijgen.
Indien om wat voor reden dan ook de financieel adviseur de klant niet voldoende of niet tijdig informeert, dan zal de geldverstrekker de klant zelf informeren over de toekomstige betaalbaarheid en herfinancierbaarheid van zijn aflossingsvrije hypotheek. Verzekeraars willen voorkomen dat klanten voor financiële verrassingen komen te staan als gevolg van gebeurtenissen die voorzienbaar zijn. Waar advies gewenst is, zullen verzekeraars doorverwijzen naar de financieel adviseurs.
