Van alle hypotheeksoorten is de aflossingsvrije hypotheek een van de minst complexe: tijdens de looptijd hoeft de klant niets af te lossen en betaalt hij maandelijks rente aan de geldverstrekker. Aan het einde van de looptijd, of zoveel eerder als de woning verkocht wordt, moet de hypotheekschuld zelf aan de geldverstrekker terugbetaald worden. Weinig complex dus, maar dat betekent niet dat er geen aandachtspunten zijn. Diverse verzekeraars verstrekken aflossingsvrije hypotheken of hebben deze verstrekt aan consumenten, waardoor de aandachtspunten ook voor verzekeraars en hun klanten relevant zijn.
Betaalbaarheid: nu, maar ook in de toekomst
Het is belangrijk dat de maandelijkse lasten van de hypotheek, zolang deze bestaat, betaalbaar blijven voor de klant. Omdat de klant tijdens de looptijd niet hoeft af te lossen, is de kans groot dat de hypotheekschuld nog steeds bestaat als men bijvoorbeeld de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt en het inkomen daalt. Het is van belang dat de klant dan nog steeds de hypotheek kan betalen.
Herfinancieren
Aan het einde van de looptijd van de hypotheek moet de klant de hypotheekschuld aflossen. Als men dat niet kan met gespaard geld, zal er gekozen worden voor verlenging van de hypotheek of herfinanciering. Eventueel via een andere geldverstrekker.
De geldverstrekker checkt dan of de de lasten nog passen bij het inkomen. Een geldverstrekker is verplicht na te gaan of een hypotheek passend is voor de consument. Om dit te beoordelen wordt uitgegaan van een annuïteitenhypotheek van 30 jaar met een fictieve rente van 5 procent. De maandlasten die daarbij horen mogen niet hoger zijn dan op basis van wet- en regelgeving is toegestaan.
Ambitie verzekeraars
Diverse verzekeraars verstrekken hypothecaire geldleningen. Zij hebben deze ambitie:
“Klanten met een (gedeeltelijk) aflossingsvrije hypotheek komen niet voor financiële verrassingen te staan als gevolg van gebeurtenissen die nu al te voorzien zijn.”
Daarom is het essentieel dat geldverstrekkers ervoor zorgen dat klanten een goed beeld krijgen van de toekomstige betaalbaarheid van hun aflossingsvrije hypotheek, zodat ze op dit punt niet voor verrassingen komen te staan. Geldverstrekkers voelen zich daarom verantwoordelijk om hun klanten te informeren over:
- de bij de geldverstrekker bekend zijnde gegevens van de hypotheek die belangrijk zijn voor (de toekomstige betaalbaarheid van) aflossingsvrije hypotheken;
- de toekomstige stand van zaken (gevolgen pensionering, einde renteaftrek, herfinancierbaarheid);
- risico’s die kunnen spelen;
- mogelijkheden die er zijn om eventuele risico’s te verkleinen.
Inzicht verkrijgen in betaalbaarheid
De geldverstrekkers hebben geen inzicht in de toekomstige inkomenspositie of de vermogenspositie van hun klanten. Om klanten goed te informeren of zij betaalbaarheidsproblemen of herfinancieringsproblemen kunnen verwachten, is medewerking van de klant zelf nodig.
Financieel adviseurs
De klant informeren en eventueel aansluitend adviseren is primair een rol van de financieel adviseur van de klant. Diegene heeft immers de hypotheek samengesteld en is de specialist bij uitstek om vast te stellen of de financiering nog steeds passend is en wat er eventueel gedaan moet worden om de financiering weer passend te krijgen.
Als om welke reden dan ook de financieel adviseur de klant niet voldoende of niet tijdig informeert, zal de geldverstrekker zelf de klant informeren over de toekomstige betaalbaarheid en herfinancierbaarheid van zijn aflossingsvrije hypotheek.
Verzekeraars willen voorkomen dat klanten voor financiële verrassingen komen te staan als gevolg van gebeurtenissen die te voorzien zijn. Waar advies gewenst is, verwijzen verzekeraars door naar de financieel adviseurs.
