Vijf vragen over de arbeidsmarkt

Het Platform Toekomst van Arbeid bood eind vorige maand het eindrapport ‘Investeren in mensen’ aan minister Wouter Koolmees aan. In dat eindrapport is een reeks van aanbevelingen te vinden over werken, leren en verzekeren in de toekomst. Beleidsadviseur Antoine Reijnders, lid van de kerngroep, geeft antwoord op vijf vragen.

1.Het doel van het platform is helder: alle mensen in Nederland goed aan het werk, maar de hamvraag blijft natuurlijk hoe?

“Dat is precies de vraag waar we ons als platform de afgelopen periode over hebben gebogen. Er lagen natuurlijk al de nodige rapporten en analyses, waaronder die van de commissie Borstlap en de WRR (Wetenschappelijk Raad van het Regeringsbeleid), maar ook wij hebben een analyse uitgevoerd welke knelpunten nu precies moeten worden opgelost. De meerwaarde van ons eindrapport is dat we zo concreet mogelijk aangeven hoe we dat abstracte doel van Nederland goed aan het werk kunnen bereiken. Daarvoor doen we een breed scala aan voorstellen, variërend van de invoering van een basisbaan tot een persoonlijke ontwikkelrekening. Uiteindelijk leveren onze voorstellen 140.000 extra voltijdsbanen en een hogere arbeidsproductiviteit op.”

2.Waarom heeft het Verbond deelgenomen aan het platform?

“Omdat ook wij zien dat de traditionele inrichting van de arbeidsmarkt op onderdelen knelt met economische, demografische en technologische ontwikkelingen. Daar zijn werkenden in Nederland de dupe van. Maar die knelpunten kun je niet vanuit je eigen specifieke perspectief oplossen. Daar is een bredere blik voor nodig. En juist daar zit de meerwaarde van het platform. Vanuit al die verschillende perspectieven kom je uiteindelijk tot nieuwe en betere inzichten.”

3.Stellen jullie voor dat na het pensioenstelsel nu ook de arbeidsmarkt op de schop moet?

“Het klinkt wellicht wat cryptisch, maar ja en nee. We zien bijvoorbeeld dat de groeiende groep flexibele werknemers soms de bescherming en begeleiding mist die  nodig is om goed om te kunnen gaan met een crisis zoals de huidige pandemie. Daar moeten we echt iets aan doen. Tegelijkertijd werkt de sociale zekerheid in grote lijnen goed voor vaste werknemers. Als je de rechten voor vaste en flexibele werknemers naar elkaar toe wil laten groeien, moet je echter niet de fout maken om de bescherming voor vaste werknemers daarom maar uit te kleden. We hebben voor die vaste werknemers nu immers al een goed en activerend stelsel dat ook in de huidige bijzondere situatie zijn meerwaarde toont. Daarom zeggen wij: behoud het goede en repareer alleen wat stuk is.”

4.Wat zijn de belangrijkste aanbevelingen die jullie doen voor de arbeidsmarkt?

“Als platform doen we een behoorlijk breed scala aan aanbevelingen, maar ik zal er één uitlichten. Zo stellen we een individuele ontwikkelrekening voor, zodat alle werkenden gedurende hun carrière werk kunnen en blijven maken van hun inzetbaarheid. Daarbij worden ze ondersteund door een werkwinkel, die zelf werkenden kan oproepen, maar ook werkt als een springplank wanneer werkenden dreigen hun baan te verliezen. De duur van de WW kan daardoor korter, terwijl de uitkering hoger wordt. Een win-win dus.”

5.Het eindrapport is vorige maand aan minister Koolmees aangeboden? En nu? Zit jullie taak erop?

“Nee, zeker niet. We kijken als gevolg van de huidige crisis nog eens goed naar de huidige voorstellen. Misschien kunnen we hier en daar nog accenten toevoegen om bijvoorbeeld de weerbaarheid van werkenden te vergroten. Daarnaast gaan we met ons eindrapport onder de arm in gesprek met maatschappelijke partijen en met partijcommissies, zodat we onze voorstellen straks ook terugzien in een volgend regeerakkoord. In die zin zijn we eigenlijk nog maar net begonnen.”